Συμβουλές προς τους Γονείς…
…ΚΑΙ ΤΟΤΕ ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ;
Στο Κέντρο Διημέρευσης – Ημερήσιας Φροντίδας Καριμπού στα Σπάτα Αττικής συναντάμε παιδιά με διαφορετικές δυσκολίες.
Έχουνε όλα τις ιδιαιτερότητές τους – επομένως, η κάθε οικογένεια αντιμετωπίζει προβλήματα ανάλογα με αυτές και έχουν ανάγκη ιδέες και συμβουλές για να διευκολυνθεί, η συχνά δύσκολη καθημερινότητα.
Σχεδόν όλα τα παιδιά μας έχουν κάποια θέματα όσον αφορά την αισθητηριακή ολοκλήρωση – ιδιαίτερα όταν μιλάμε για τα παιδιά με αυτισμό.
Αυτό σημαίνει πώς τα παιδιά αυτά ταλαιπωρούνται από ένα νευρικό σύστημα όπου οι αισθήσεις φαίνονται να μην συνεργάζονται αρκετά καλά, ώστε να μπορούν να αντιδρούν κατάλληλα ακόμα και σε αρκετά απλά καθημερινά
συμβάντα.
Όλοι γνωρίζουμε ότι οι αισθήσεις δηλαδή, η όραση, η όσφρηση, η γεύση, η ακοή, και η αφή, όπως και η επονομαζόμενη ομάδα των «κρυφών αισθήσεων» (πχ. το αιθουσαίο στο μέσο αυτί, που καθορίζει τις σχέσεις μας
με την ισορροπία και μας προειδοποιεί για το πού βρισκόμαστε στον χώρο και σε σχέση με την επιφάνεια της γης), πρέπει να συνεργάζονται αρμονικά για την δημιουργία της πράξης. Υπάρχουν ακόμα αισθητήρες σε κάθε τένοντα, μυ και άρθρωση που μας λένε σε τι στάση βρίσκεται το κάθε μέλος του σώματος και πως πρέπει να ρυθμίσουμε τις κινήσεις και την δύναμη μας για να κατορθώσουμε σωστό κινητικό σχεδιασμό.
Όταν τα ανωτέρω υπέρ… ή… υπό – λειτουργούν παρατηρούμε παιδιά με συμπεριφορές και αντιδράσεις που δυσκολεύουν τόσο τα παιδιά αυτά καθ’ αυτά, όσο και το περιβάλλον τους.
Τα παιδιά αυτά:
– Αποφεύγουν ορισμένες κινήσεις γιατί ζαλίζονται ή αναζητούν τις ίδιες επαναλαμβανόμενες κινήσεις χωρίς όρια.
– Δεν αντέχουν την αφή ή αναζητούν συχνά σφιχτές αγκαλιές.
– Δεν αντέχουν ορισμένα ρούχα.
– Υπό… ή… Υπέρ-αντιδρούν σε οπτικά ή ηχητικά ερεθίσματα, τα οποία εξωτερικεύονται με την ενόχληση των ματιών και των αυτιών, όπως και σε ερεθίσματα γεύσης και οσμής.
Η αντίδραση παρουσιάζεται, για παράδειγμα, με την επιλεκτική όρεξη για ορισμένα φαγητά, όπως και με την προσωπική προτίμηση υφής και οσμής τροφών.
– Συνεχώς αναζητούν ερεθίσματα όπως για παράδειγμα η αναζήτηση του παιγνιδιού στην άμμο στην λάσπη, στο συνεχές πιπίλισμα ή μασούλισμα παιγνιδιών και αντικειμένων, όπως και η συνεχής αναζήτηση σωματικής κίνησης.
– Μπορεί να έχουν φτωχή απτική διάκριση που σημαίνει ότι το παιδί δεν νιώθει τη διαφορά μεταξύ διαφόρων αντικειμένων ή μεταξύ εμπειριών.
Αυτό σημαίνει επίσης ότι εάν δεν χρησιμοποιήσει την όραση όταν κρατά κάτι στο χέρι, θα το χάσει ή θα πέσει εύκολα.
– Φαίνονται να μην κουράζονται «ποτέ», να είναι «αεικίνητα» εξαντλώντας όλους εμάς ή αντίθετα να κινούνται πολύ αργά να κουράζονται εύκολα μην δίνοντας σημασία στον υπόλοιπο κόσμο.
– Επίσης μπορούν να έχουν προβλήματα στάσης σώματος και συγχρονισμού. (Καμπουριάζουν, κινούνται αδέξια, δείχνουν απροσεξία, ή ρέπουν στα ατυχήματα).
Πολύ ωραία όλα αυτά, αλλά εμείς σαν γονείς τι κάνουμε;
Η ιδέα της αισθητηριακής ολοκλήρωσης είναι ότι αν αλλάξεις το περιβάλλον και προσφέρεις στα παιδιά την ευκαιρία για εμπειρίες σε όσα πριν αναφέραμε, ώστε να τους δοθεί το σωστό ερέθισμα την σωστή στιγμή, (συγχρονισμός ερεθισμάτων), θα παρατηρήσουμε μία θετική εξέλιξη με την ενσωμάτωση των αισθήσεων.
Στο σπίτι λοιπόν θα προσπαθήσουμε ώστε να έχουν τα παιδιά πρόσβαση σε δικές τους γωνίες όπου θα βρούνε κρησφύγετο και ηρεμία για τις υπέρ ευαίσθητες αισθήσεις (πχ. αντίσκηνο, φτιαγμένο με μαξιλάρια, και αγαπημένα αντικείμενα) ή ευκαιρία για εξάσκηση, κίνηση, βαθιά πίεση ή πρόσκρουση μέσα από άλματα, παιγνίδι στο «τραμπολίνο» και σε στρώματα γυμναστικής που μπορούμε να βάλουμε σε διαφορετικούς συνδυασμούς με μαξιλάρες και μπάλες γυμναστικής.
Το παιδί να συμμετέχει στις καθημερινές δραστηριότητες του σπιτιού και στην αυτοσυντήρησή του… (ντύσιμο, προσωπική υγιεινή κλπ.).
Το παιδί που υποφέρει πολύ από άγχος για το τι θα γίνει σε λίγο – μετά – αύριο κλπ. και έχει δυσκολίες στις μεταβάσεις, έχει ίσως ανάγκη για ένα οπτικό πρόγραμμα με απλές εικόνες για να ξέρει τι το περιμένει και πότε, …όπως και για απλές εξηγήσεις/οδηγίες (λίγα λόγια…) για αυτό που θα ακολουθήσει.
Επίσης, ένα παιδί που αγχώνεται από θορύβους, δυνατά φώτα και πολύ κόσμο δεν θα απολαύσει μια βόλτα στο εμπορικό κέντρο, ή στο μετρό στην ώρα αιχμής, ή στο κέντρο “bowling” – ενώ το «αεικίνητο» παιδί πολύ πιθανόν θα χαρεί, όταν βρεθεί στον «παιδότοπο» όπου μπορεί να εκτονωθεί μέσα από την έντονη κίνηση.
Και στα δύο παιδιά για παράδειγμα, θα αρέσει η εκδρομή στο βουνό και στη θάλασσα, – ο καθ’ ένας όμως θα απολαύσει την εν λόγω εμπειρία με τον τρόπο του.
Να δώσουμε πολλές ευκαιρίες για καινούριες εμπειρίες παίζοντας με υλικά πού προσφέρουν απτικά, οπτικά, ακουστικά και οσφρητικά ερεθίσματα και προπάντων μην ξεχάσετε να κάνετε μαζί «σαχλαμάρες» και να γελάσετε πολύ… όλα τα παιδιά μας έχουν χιούμορ.
Με πολύ αγάπη… Καλό παιχνίδι!!!
Η παρέα του Καριμπού